Work-life balance — jak osiągnąć równowagę między pracą a życiem?

W tym artykule:

• Work life balans po polsku oznacza równoważenie życia zawodowego z prywatnym.
• Work life balance definicja cieszy się dużą popularnością nie tylko wśród specjalistów HR, ale także wśród młodych pracowników — zwłaszcza z Generacji Z i Milenialsów.
• Dbanie o równowagę przyczynia się nie tylko do efektywniejszej pracy, ale także do bardziej zrównoważonego życia prywatnego.

Spis treści:

Czym jest work-life balance?

Jak osiągnąć balans między życiem zawodowym i prywatnym?

Work-life balance — korzyści dla pracownika i pracodawcy

Work-life balance w praktyce — przykłady

Work-life balance — podsumowanie

Czym jest work-life balance?

Work-life balance co to? Jest to podejście, które dąży do równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, gdzie obie sfery są w harmonii i nie dominują nad sobą. Osiągnięcie tej równowagi polega na doskonałym zarządzaniu czasem i zasobami, tak, aby praca nie zaburzała życia osobistego, a życie osobiste nie przeszkadzało w efektywnym wykonywaniu obowiązków zawodowych.

Podejście to zyskuje na popularności z kilku powodów:

1. Zmiany w oczekiwaniach zawodowych i osobistych. Współcześni pracownicy kładą większy nacisk na zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie, co przekłada się na większą świadomość np. w obrębie wypalenia zawodowego, które dotyczy nawet 77% współczesnych pracowników (Hubstaff, 2024).
2. Postęp technologiczny. Rozwój technologii umożliwia elastyczność w miejscu i czasie pracy. Ludzie mogą pracować zdalnie, co teoretycznie może pomóc w lepszym dopasowaniu obowiązków zawodowych do osobistych. 67% osób twierdzi, że równowaga między życiem zawodowym a prywatnym poprawiła się właśnie po rozpoczęciu pracy zdalnej (Hubstaff, 2024), co stoi nieco w opozycji do wspomnianych wyników Microsoft.
3. Zmiany demograficzne. Młodsze pokolenia pracowników, takie jak millenialsi i Generacja Z, częściej podkreśla znaczenie życia poza pracą. Organizacja, która dba o work-life balance jest więc dla nich bardziej atrakcyjna.
4. Świadomość korzyści. Badania wykazują, że pracownicy, którzy utrzymują zdrową równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, są bardziej produktywni.

Jak osiągnąć balans między życiem zawodowym i prywatnym?

Z analizy OECD wynika, że równowaga między życiem zawodowym a prywatnym w Polsce pozostawia wiele do życzenia. Polscy pracownicy spędzają na obowiązkach zawodowych więcej czasu niż mieszkańcy większości państw UE, pracując średnio o 3 godziny więcej tygodniowo niż przeciętny mieszkaniec Europy. Ponadto, w Polsce mniej osób pracuje w niepełnym wymiarze godzin w porównaniu do średniej unijnej, co skutkuje ograniczonym dostępem do rynku pracy dla osób niezdolnych do pracy na pełen etat, np. z powodu obowiązków opiekuńczych.

Na tej podstawie można wysnuć wniosek, że osiągnięcie work-life balance jest bardzo trudne i nierzadko wymaga nie tylko zaangażowania samego pracownika, ale także pracodawcy i całego rynku. Pomóc w tym może:

• ustalenie priorytetów i rozsądna organizacja czasu pracy,
• ustalenie granic i jasnych procesów,
• delegowanie zadań,
• elastyczne godziny pracy,
• zaplanowany czas na odpoczynek,
• dbanie o komunikację w zespole.

Przeczytaj także: Jak przetrwać crunch w IT? Porady i strategie

Work-life balance — korzyści dla pracownika i pracodawcy

Polski Instytut Ekonomiczny (raport “Work-life balance a elastyczne formy organizacji pracy”) wskazał, że:

• 72% przedsiębiorców potwierdza, że praca zdalna lub hybrydowa ogranicza koszty funkcjonowania przedsiębiorstwa,
• 77% firm wskazuje, iż ruchome godziny pracy zwiększają produktywność pracowników,

Wszystko to nijako połączone jest z work-life balance, który po wprowadzeniu do organizacji pozwala zachować wyższą motywację projektową, wyższe zaangażowanie, mniejsze koszty rekrutacji, dużo większą satysfakcję z pracy, a tym sam — atrakcyjną kulturę organizacyjną. 

Oczywiście szanowanie przez firmę wartości, bazujących na work-life balance to ogrom korzyści także dla pracowników, którzy w ten sposób zyskują czas na realizację hobby, są efektywniejsi i mniej obarczeni ryzykiem wypalenia zawodowego, a co za tym idą — czerpią więcej przyjemności z realizacji projektów i chętniej dzielą się innowacyjnymi pomysłami.

Przeczytaj także: Nauka gotowania, czyli skuteczny sposób na relaks po pracy

Work-life balance w praktyce — przykłady

#1 Elastyczne godziny pracy

Elastyczne godziny pozwalają pracownikom dostosować harmonogram do swoich indywidualnych potrzeb, takich jak odprowadzanie dzieci do szkoły czy uczestnictwo w porannych ćwiczeniach.

#2 Skompresowany tydzień pracy

Niektóre firmy wprowadzają opcję pracy przez 4 dni w tygodniu po 10 godzin dziennie, co daje pracownikom dodatkowy wolny dzień w tygodniu.

#3 Programy wsparcia zdrowia psychicznego

Organizacje inwestują w programy dbające o zdrowie psychiczne, oferując dostęp do psychologów, warsztaty dotyczące zarządzania stresem , a także kursy mindfulness i medytacji.

#4 Bezpośrednia komunikacja i feedback

Regularne spotkania z przełożonymi sprawiają, że pracownicy mogą wyrażać swoje potrzeby i oczekiwania w związku z np. ilością nadgodzin lub zbyt obszerną listą obowiązków.

Work-life balance — podsumowanie

Work-life balance, czyli równowaga między życiem zawodowym a prywatnym, to kluczowy aspekt współczesnego zarządzania zasobami ludzkimi, który przynosi korzyści zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Dla pracowników, zachowanie tej równowagi oznacza lepsze zdrowie, zwiększoną produktywność i większą satysfakcję z życia. Dla pracodawców inwestycja w work-life balance przekłada się na niższą rotację pracowników, mniejsze absencje, lepszą atmosferę w miejscu pracy oraz wzrost lojalności i zaangażowania zespołu.

Może Ci się spodobać:

• Jak poprawić efektywność pracy? Praktyczne porady
• Jazda na rowerze a praca siedząca — korzyści dla Twojego zdrowia i samopoczucia

[1] Zawodowe plany na 2024? Badanie Pracuj.pl pokazuje: stawiamy na odważne decyzje mimo trudnej sytuacji gospodarczej (2024), Pracuj.pl