Czym jest blockchain: Najważniejsze pojęcia

O blockchainie w ostatnich latach mówiło się naprawdę wiele. Technologia ta jest kojarzona głównie z kryptowalutami, jednak jej możliwości są dużo szersze. Warto znać mechanizmy jej działania, gdyż jest ona stosowana również w systemach zabezpieczających transakcje cyfrowe czy w przechowywaniu i zarządzaniu danymi. W tym artykule przedstawiamy, czym jest blockchain oraz przybliżamy podstawowe pojęcia związane z jego strukturą i działaniem.
https://cms.pracuj.pl/content/uploads/2023/12/o-digital-wast-97.jpg

W tym artykule:

  • Blockchain jest technologią opartą na łańcuchach bloków, które gwarantują niezmienność transakcji oraz bezpieczeństwo danych.
  • W każdym blockchainie za weryfikację transakcji odpowiadają węzły - urządzenia działające w zgodzie z konkretnym protokołem, gwarantujące nieprzerwane działanie systemu.
  • Blockchain pozwala nie tylko na płacenie kryptowalutami, ale też na zabezpieczanie informacji, zawieranie umów, czy inwestowanie.

Spis treści

  1. Blockchain - co to jest?
  2. Jak działa technologia blockchain?
  3. Zastosowanie technologii blockchain w praktyce

Blockchain - co to jest?

Blockchain to innowacyjna technologia, która na papierze powstała już na początku lat 90. XX wieku. Pionierem wykorzystania koncepcji blockchaina w praktyce był oczywiście Bitcoin, najpopularniejsza kryptowaluta, której sieć stała się publiczna na początku 2009 roku.

Blockchain z definicji to pewien rodzaj zdecentralizowanego „rejestru” przechowującego dane w blokach połączonych ze sobą w łańcuch. Każdy taki blok zawiera informacje (na przykład o transakcjach), a całość jest zabezpieczona przed modyfikacją dzięki zastosowaniu zaawansowanych mechanizmów kryptograficznych (szyfrujących).

Najważniejsze pojęcia

Żeby zrozumieć, jak funkcjonuje blockchain, należy poznać podstawowe zagadnienia związane z jego budową.

Łańcuch bloków blockchain

Łańcuch bloków to podstawowy element technologii blockchain. Składa się on z serii bloków zawierających konkretne informacje. Nowe bloki dodawane są do łańcucha w kolejności chronologicznej, co sprawia, że wszystkie łańcuchy są ze sobą połączone. Każdy blok zawiera oznaczenie czasowe oraz unikalny identyfikator (hash) poprzedniego bloku. To sprawia, że architektura blockchaina jest niezmienna. Usunięcie lub modyfikacja jednego bloku wymagałaby zmiany wszystkich następnych bloków, co jest praktycznie niewykonalne.

Węzły blockchain

Węzły to urządzenia, które uczestniczą w danej sieci blockchain. W takiej sieci peer-to-peer będącej rozproszoną bazą danych udział może wziąć każdy komputer, który ma odpowiednią moc obliczeniową. Pojedynczy węzeł przechowuje pełną kopię łańcucha bloków i działa jako część systemu, weryfikując i potwierdzając transakcje. Dzięki takiej strukturze, nawet w przypadku awarii jednego lub kilku węzłów, sieć wciąż będzie stabilnie funkcjonować. Węzły mają za zadanie również odrzucać nieprawidłowe transakcje.

Algorytm konsensusu

Algorytm konsensusu to mechanizm determinujący, w jaki sposób węzły w sieci „uzgadniają” aktualny stan łańcucha bloków. Dzięki protokołowi komunikacyjnemu, czyli zbiorowi zasad dla danej sieci blockchain, każdy węzeł potwierdza, że dany blok może zostać przypisany do aktualnego łańcucha. Istnieje kilka rodzajów algorytmów, a najpopularniejsze z nich to Proof of Work (PoW) oraz Proof of Stake (PoS). PoW wymaga od węzłów rozwiązywania skomplikowanych działań matematycznych, co jest czasochłonne i wymaga dużej mocy obliczeniowej. PoS bazuje na ilości kryptowaluty, którą posiadają węzły w sieci i jest bardziej energooszczędny.

Token

Token to cyfrowa jednostka wartości przypisana do konkretnej platformy blockchain. Może on reprezentować konkretną kryptowalutę, prawa dostępu, prawa własności lub inne aktywa. Wszystkie kryptowaluty z technicznego punktu widzenia są tokenami. Właściciel tokenów może płacić nimi za transakcje, zawierać umowy, wymieniać je z innymi osobami, czy traktować jako inwestycję długoterminową.

Jak działa technologia blockchain?

Użytkownicy blockchainów korzystają z dwóch typów kluczy. Klucz publiczny gwarantuje bezpieczeństwo transakcji. Pozwala on na odczytanie zawartości danego bloku, ale nie pozwala manipulować danymi. To klucze prywatne umożliwiają inicjowanie transakcji - dlatego osoby biorące w nich udział muszą utrzymywać swoje klucze w tajemnicy.

Budowa i działanie łańcucha bloków danych

Kiedy pojawia się nowa transakcja w sieci, węzły rozpoczynają proces weryfikacji jej autentyczności. Po jej potwierdzeniu, zostaje ona włączona do puli oczekujących na umieszczenie w kolejnym bloku. Bloki to paczki danych, w których gromadzone są transakcje. Kiedy osiągną określoną wielkość lub upłynie ustalony czas, blok zostaje zamknięty i dodany do aktualnego łańcucha.

Zastosowanie technologii blockchain w praktyce

Blockchain znalazł zastosowanie w wielu branżach. Może być używany do przeprowadzania głosowań elektronicznych, transakcji finansowych, nabywania własności w świecie realnym i wirtualnym, czy zabezpieczania umów i kontraktów. Z blockchaina z powodzeniem korzystają na przykład branża gier, sklepy e-commerce, czy nawet organizacje rządowe. Z pewnością w przyszłości blockchain będzie nieodłącznym elementem korzystania z internetu.

the:protocol © 2025 Grupa Pracuj S.A.